Incontinentie
Incontinentie voor urine betekent het ongewild verliezen van urine. Dat kan variëren van het verlies van enkele druppeltjes tot een hele plas. Incontinentie komt in verschillende vormen voor.
– Stress-incontinentie (inspanningsincontinentie) is ongewild urineverlies bij inspanning zoals hoesten, tillen, vrijen, sporten of lachen. Eén op de vier vrouwen boven de 35 jaar heeft er last van.
– Urge incontinentie (aandrangincontinentie) is een vorm waarbij men aandrang voelt om te urineren, maar de urine komt ook meteen. Dit komt zowel bij mannen als vrouwen vaak boven de 60 jaar voor. We spreken ook wel van een overactieve blaas. Soms voelt de patiënt alleen de aandrang om veel te plassen, zonder incontinentie.
– Druppelincontinentie of overloopincontinentie komt vooral voor op oudere leeftijd en meer bij mannen dan bij vrouwen.
Oorzaken
De oorzaken van incontinentie zijn divers en verschillen bij mannen en vrouwen.
– Bij stress-incontinentie werkt de afsluitspier van de blaas onvoldoende. Bij de vrouw ontstaat dat vooral door het niet goed (meer) functioneren van de bekkenbodemspieren. Bij de man ontstaat dat vooral na prostaatoperaties.
– Bij urge-incontinentie ligt de oorzaak veelal in de innervatie (de zenuwgeleiding) van en naar de blaas.
– Druppelincontinentie bij mannen wordt meestal veroorzaakt door prostaatproblemen. Bij vrouwen kan druppelincontinentie het gevolg zijn van een vergroting van de baarmoeder of eierstokken, of van een zeer sterke blaasverzakking. Zowel bij mannen als bij vrouwen functioneert het sluitmechanisme van de blaas niet meer goed waardoor deze steeds een beetje open blijft staan.
Wat kunt u zelf doen?
Er zijn goede urine opvang materialen op de markt die de eerste problemen houdbaar kunnen maken. Wanneer uw klachten u belemmeren in uw normale functioneren, adviseren wij u een afspraak te maken.
Wat gebeurt er in de spreekkamer?
Door middel van vragenlijsten en lichamelijk onderzoek zal de oorzaak van uw urine-incontinentie worden vastgesteld. Bij vrouwen zal vaak ook een gynaecoloog betrokken zijn bij het onderzoek en/of bij de behandeling. In het St. Antonius Ziekenhuis is een bekkenbodemcentrum ingericht waarin de uroloog, de gynaecoloog, de bekkenbodemfysiotherapeut en de continentieverpleegkundige samen spreekuur houden.
Behandelmogelijkheden
Er bestaan goede behandelmogelijkheden om urine-incontinentie te genezen of te verbeteren. Daarnaast zijn er goede opvangmaterialen ontwikkeld. Er zijn verschillende behandelmogelijkheden voor elk van de vormen van urine-incontinentie. Altijd is de behandeling afgestemd op de oorzaak van uw klachten.
In eerste instantie is de behandeling van stress-incontinentie meestal gericht op het verstevigen van de bekkenbodem met behulp van bekkenbodemfysiotherapie. Als dat niet helpt, kan bij de vrouw een bandje tegen de plasbuis (TVT-O/TVT of MiniArc) worden geplaatst.
Wanneer de klachten terugkomen, kan een plastiek (bijvoorbeeld een Burch) door middel van een buikoperatie worden gedaan.
Bij de man wordt de zogenaamde ballontherapie of ProACT aangeboden. Sinds kort kunnen wij ook bij de man een bandje tegen de plasbuis plaatsen (male sling). Deze behandeling wordt alleen in het Diakonessenhuis uitgevoerd.
Bij ernstige stress-incontinentie kan een kunstmatige sluitspier worden geïmplanteerd.
De belangrijkste behandelmethode bij urge-incontinentie is de blaas te remmen met medicijnen (met name anticholinergica). Als deze medicijnen onvoldoende werken of teveel bijwerkingen geven, bestaat de mogelijkheid om door botulinum toxine A injecties in de blaas de aandrang, met of zonder incontinentie, te verminderen.
Voor enkele indicaties is het nodig een neuromodulator (de zogenaamde ‘blaaspacemaker’) te implanteren, deze ingreep wordt uitgevoerd in het St. Antonius Ziekenhuis.
Als de oorzaak van de druppelincontinentie ligt in het slecht functioneren van de bekkenbodemspieren, zal worden geprobeerd die spieren te versterken. De fysiotherapeut kan u hiervoor oefeningen aanleren. Wanneer de sluitspier nog redelijk functioneert, kan dit voldoende zijn. Bij een prostaatvergroting moet de prostaat meestal operatief worden uitgepeld (lees hier meer).
Vragen
Als u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft, kunt u die stellen aan uw behandelaar.